Inhoudsopgave
Turkse koffie is al meer dan 500 jaar een belangrijk onderdeel van de Turkse cultuur en folklore.
Turkse koffie verspreidde zich over de hele wereld als gevolg van de reizen van handelaren van Istanbul naar Europa. Daarom kan worden gezegd dat Istanbul het startpunt was voor de wereld om kennis te maken met koffie.
Hoe werd koffie gebruikelijk in het Ottomaanse Rijk?
Koffie ontstond rond 1540 in het Ottomaanse Rijk. De geschiedenis leert ons dat koffie werd geïntroduceerd door de Jemenitische Ottomaanse heerser Özdemir Pasha, die de unieke eigenschappen van koffie onderkende.
Özdemir Pasha presenteerde een koffie aan Suleiman de Grote. Sultan Süleyman hield ook van de kookmethode en de smaak van deze koffie, gemaakt door het personeel van het Topkapi-paleis. Hij bleef deze koffie voortaan drinken.
Koffie werd wijdverspreid in de Ottomaanse samenleving tijdens het bewind van sultan Suleiman, wat een keerpunt is in de geschiedenis van de Turkse koffie.
Werknemers in het Ottomaanse paleis namen koffiebonen en kookten deze in een speciale kan. Dit nieuwe drankje maakte indruk op Suleiman de Grote en zijn vrouw Hürrem Sultan.
In 1544 openden twee Syrische Arabieren het eerste koffiehuis in Istanbul. Destijds vaardigde sjeik Bostanzadeh Mehmed Efendi een fatwa uit waarin hij stelde dat koffie niet verboden was, maar eerder een nuttig en aantrekkelijk drankje.
Koffie verspreidde zich vanuit het paleis onder de adel van het land en werd een onmisbaar onderdeel van de Turkse cultuur. Soefi’s dronken vaak koffie om laat op te blijven om te bidden en hun geest te versterken, waardoor de gewoonte om koffie te drinken zich onder de mensen verspreidde.
Turkse koffie werd bereid door een professionele medewerker genaamd “Coffee Master”. De meester was in de meeste Ottomaanse paleizen aanwezig om koffie te bereiden voor edelen en rijke Ottomaanse burgers.
Na korte tijd nam het aantal professionele koffiemeesters in het land toe en veel van de Meesters openden hun eigen koffiehuizen. Koffiehuizen werden een belangrijk onderdeel van de Ottomaanse samenleving en de geschiedenis van de Turkse koffie.
Afgezien van de hoofdstad Istanbul nam het aantal koffiehuizen toe naarmate ze zich verspreidden naar Konya, Gaziantep, Mardin en Anatolië, en Sultan III. Tijdens het bewind van Murad bereikte hun aantal 600.
Waarom waren koffiehuizen verboden in het Ottomaanse Rijk?
“Veroveraar van Bagdad” Sultan IV. Murad vaardigde een edict uit om de koffiehuizen te sluiten. De belangrijkste reden voor dit besluit van de sultan was dat de koffiehuizen veranderden in plaatsen waar veel anti-staatsgroeperingen waren die ongehoorzaamheid en strijd aanwakkerden.
Hoe werd Turkse koffie naar Europa vervoerd?
Venetiaanse kooplieden die in 1615 naar Istanbul kwamen, brachten deze geliefde drank naar hun land, en Europeanen maakten voor het eerst in hun geschiedenis kennis met Turkse koffie.
Het eerste Italiaanse koffiehuis werd geopend in 1645, waarna de koffie zich over het hele Europese continent verspreidde en in 1643 in Parijs en in 1651 in Londen arriveerde.
De gouden eeuw van koffie in het Ottomaanse rijk
Sultan Abdülaziz en Sultan II. Koffiehuizen en koffiedrinkcultuur verspreidden zich aanzienlijk over het hele land. De Abdulhamid-periode wordt beschouwd als de gouden eeuw van koffie in het Ottomaanse Rijk.
Koffie verspreidde zich buiten het Ottomaanse Rijk, en in Europa werd de term ‘Turkse koffie’ bekend als de beroemde warme drank waar de Turken goed in waren.
Koffie in de Ottomaanse samenleving
Het drinken van koffie is een van de belangrijkste sociale tradities die wijdverspreid raakte in het Ottomaanse Rijk en de Turkse folklore. Vrouwen kwamen vaak samen om koffie met elkaar te drinken en snoep te eten, vooral Turks fruit.
Mannen ontmoetten elkaar ook in koffiehuizen om de politiek te bespreken en backgammon te spelen. In het begin van de 16e eeuw waren deze koffiehuizen ook gastheer voor een nieuwe vorm van satire, politieke en sociale kritiek, het Schaduwtheater van de Turkse folklore genaamd, bekend als een poppentheater met de personages Karagöz en Hacivat. Ottomaanse koffiehuizen werden sociale omgevingen die ontmoeting en gesprek boden.
Koffiehandel in het Ottomaanse Rijk en Turkije
In de zestiende eeuw werd Istanbul een bruisend centrum voor de koffiehandel en destijds de grootste koffiemarkt ter wereld, omdat er allerlei soorten koffie uit verschillende landen van de wereld werden aangeboden. Als gevolg hiervan kwamen ook Europeanen naar Istanbul om koffie naar hun land te brengen.
De koffiehandel tussen het Ottomaanse Rijk en Brazilië begon voor het eerst in 1727, toen het rijk naast koffiebonen uit Jemen ook koffiebonen uit Brazilië importeerde.
Op veel plaatsen zijn onderzoeken gedaan naar de koffieteelt in Turkije, vooral in Anatolië. Nestlé Nescafé startte in de jaren tachtig een koffieteeltprogramma in Turkije, en sinds 2004, toen het programma startte in Mersin en Antalya, wordt er in Turkije koffie verbouwd op een oppervlakte van slechts 16 hectare.
