Türkiye’de Ehliyet: Sınavlar, Şartlar, Ücretler 2023
İçindekiler
Türkiye’de ehliyet, genel olarak Türk şehirlerinde araç kullanmak için gerekli olan bir karttır.
Türkiye’d ne tür uluslararası ehliyetler kabul edilebilir? Türk ehliyetini nasıl alabilirsiniz? Bunlar ve daha fzlasını gibi pek çok sorunun yanıtını Türkiye’de ehliyet hakkındaki bu makalemizde bulabilirsiniz.
Türkiye’de Ehliyet Hakkında
Türkçe’de “ehliyet” olarak adlandırılan sürücü belgesi, bireylerin karayolunda otomobil, otobüs ve traktör gibi motorlu veya motorsuz kara taşıtlarını kullanmalarına izin veren bir kimliktir.
Sürücü belgesi nüfus müdürlüğü tarafından verilir ve Türk ehliyeti çoğu durumda kimlik kartı olarak kullanılabilir.
Kullanmayı düşündüğünüz aracın türüne göre değişen yaklaşık 17 farklı kategoride Türk ehliyeti bulunmaktadır.
Türkiye’de motosiklet de dahil olmak üzere her türlü aracı kullanmak için ehliyete ihtiyacınız olacaktır.
Türkiye’de Kabul Edilen Ehliyetler
Yabancı bir ülkeden aldığınız sürücü belgesini, yabancı ve Türk vatandaşları arasında farklılık gösteren belirli koşullar altında Türkiye dışında kullanmanız mümkündür.
Yabancılar
Yabancı vatandaşlar Türkiye’de sürücü belgelerini ibraz etmeleri koşuluyla giriş tarihinden itibaren en fazla 6 ay boyunca yabancı sürücü belgelerini kullanabilirler.
Altı aylık sürenin bitiminden sonra, Türkiye’deki yabancı bir vatandaşın yabancı sürücü belgesini Türk sürücü belgesiyle değiştirmesi gerekmektedir.
Türkler
Başka bir ülkeden sürücü belgesine sahip olan Türk vatandaşları, bu ehliyeti Türkiye’ye geldikleri tarihten itibaren bir yıl süreyle kullanabilirler.
Bir Türk 6 aydan daha uzun süre araç kullanmayı planlıyorsa, büyükelçilik veya noter tarafından onaylanmış resmi Türkçe tercümeli yabancı sürücü belgesine sahip olması gerekir.
Türkiye’deki Yabancı Ehliyetler
Türkiye aşağıdaki ülkelerle bir anlaşma imzalamıştır. Böylece aşağıdaki tabloda yer alan ülkelerden biri için ehliyetiniz varsa, bunu bir teste tabi tutulmadan doğrudan bir Türk ehliyeti ile değiştirebilirsiniz.
Ehliyetinizin bu ülkelerden herhangi biri tarafından verilmemiş olması durumunda uluslararası ehliyet kullanmanız veya bir Türk ehliyeti almanız gerekir.
Türkiye’de sürücü belgesi devretme hakkına sahip ülkeler şu şekildedir:
- Avusturya
- Azerbaycan
- Arnavutluk
- Belçika
- Brezilya
- Bosna-Hersek
- Bahamalar
- Bahreyn
- Bulgaristan
- Beyaz Rusya
- Birleşik Arap Emirlikleri
- Çek Cumhuriyeti
- Demokratik Kongo Cumhuriyeti
- Danimarka
- Ermenistan
- Endonezya
- Estonya
- Ekvator
- Fransa
- Finlandiya
- Fas
- Fildişi Sahilleri
- Filipinler
- Güney Kore
- Gürcistan
- Güney Afrika
- Gana
- Guyana
- Hollanda
- Hırvatistan
- İsviçre
- İngiltere
- İran
- İtalya
- İspanya
- İsrail
- Kazakistan
- Kuveyt
- Kırgızistan
- Kosta Rika
- Küba
- Lüksemburg
- Letonya
- Litvanya
- Meksika
- Monako
- Makedonya
- Moldova
- Moğolistan
- Norveç
- Nijer
- Orta Afrika Cumhuriyeti
- Özbekistan
- Peru
- Portekiz
- Polonya
- Pakistan
- Rusya
- Romanya
- Slovenya
- Senegal
- Sırbistan
- Slovakya
- Seyşeller
- San Marino
- Şili
- Tunus
- Türkmenistan
- Tayland
- Tacikistan
- Uruguay
- Ukrayna
- Venezuela
- Vatikan
- Yunanistan
- Zimbabve
Türkiye’de Yabancı Ehliyetin Değiştirilmesi
Yabancı ehliyetinizi Türk ehliyetiyle takas etmek için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne (Nüfus) giderek aşağıdaki işlemleri yapmanız gerekmektedir.
- Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü web sitesine gidin
- İkinci sekmedeki “Sürücü Belgesi / Randevu Al” başlığına tıklayın ve randevunuzu ayarlayın.
- Randevunuzu ayarladıktan sonra aşağıdaki belgeleri hazırlayın:
- Yabancı sürücü belgesinin aslı ve renkli fotokopisi
- Ruhsat için noter veya konsolosluk onaylı Türkçe tercüme
- Kişisel kimlik kartı veya “Türk ikametgahı veya pasaport”
- Pasaportunuzun noter veya konsolosluk tarafından onaylanmış tercümesi
- Sürücünün araç kullanmaya engel bir sağlık durumu olmadığını kanıtlayan bir sağlık raporu
- 1 adet biyometrik fotoğraf
- Kan grubunu belirten bir belge veya yazılı beyan
- Adli Sicil Belgesi (Sistem tarafından elektronik ortamda denetlenecektir.)
Bundan sonra, almaya çalıştığınız lisans türüne bağlı olarak harç ücretleri şu şekildedir:
- A, A1, A2, F” sınıfları için (Engelli “A” Sertifikaları da Dahil) Harç Ücreti 825,70 TL (28,91 $)
- “B” sınıfı için (Engelli “B” Sertifikaları da Dahil) Harç Ücreti 2.489,90 TL (87,19 $)
- “B1, BE, C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D, DE, G, M” sınıfları için Harç Ücreti 4.154,70 TL (145,48 $)
Harçları ödedikten ve gerekli tüm belgeleri getirdikten sonra bir Türk ehliyeti alabilirsiniz.
Türk Ehliyet Kategorileri
Türkiye’de, en önemlileri motosiklet, otomobil, kamyon, römork, küçük ve büyük otobüs, traktör ve iş makineleri olmak üzere farklı araç türlerini sürmek için birçok farklı ehliyet bulunmaktadır.
Lisans türü | Araç tipi | Minimum yaş | Süre |
M. | Motorlu bisiklet | 16 | 10 yıl |
A1 | 125 cc’ye kadar motosiklet | 16 | 10 yıl |
A2 | En fazla 35 kW gücünde motosiklet | 18 | 10 yıl |
A | 35 kW üzeri motosiklet | 20 | 10 yıl |
B1 | 4 tekerlekli motosiklet | 16 | 10 yıl |
B | Otomobiller ve kamyonlar | 18 | 10 yıl |
BE | Kamyon, treyler, otomobil ve minibüsler | 18 | 10 yıl |
C1 | Çekme kapasitesi 12.000 kg’a kadar olan römork kamyon | 18 | 5 yıl |
C1E | Çekme kapasitesi 7.500 kg’a kadar olan römork kamyon | 18 | 5 yıl |
C | Kamyon | 21 | 5 yıl |
CE | Treyler kamyonu | 21 | 5 yıl |
D1 | Minibüs | 21 | 5 yıl |
D1E | Küçük römork | 21 | 5 yıl |
D. | Minibüs ve otobüs | 24 | 5 yıl |
DE | Römorklu minibüs ve otobüs | 24 | 5 yıl |
F | Traktör | 18 | 10 yıl |
G | İş makineleri | 18 | 10 yıl |
Türkiye’de sizi teorik ve pratik sınavlara hazırlayan birçok sürücü kursu bulunmaktadır. Birçok okul, en önemlileri İngilizce ve Arapça olmak üzere birçok dil seçeneği de sunmaktadır.
Türk Ehliyeti İçin Gereken Adımlar
Aşağıdaki adımları izleyerek teorik ve pratik sınava girdikten sonra kolayca Türk ehliyeti alabilirsiniz:
- Türkçe’ye aşina değilseniz, kendi dilinizde bir sürücü kursuna gidin.
- Ehliyet teorik sınavına hazırlanın ve sınavı geçin.
- Pratik sürüş sınavına hazırlanın ve sınavı geçin.
- Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü web sitesini ziyaret ederek randevu alın.
Randevunuza aşağıdaki belgelerle birlikte gitmelisiniz:
- 4 biyometrik fotoğraf (ehliyet için)
- Araç kullanmayı öğrendiğinizi kanıtlayan eğitim sertifikası
- İkametgah belgesi
- Adli sicil belgesi
- Sağlık raporu
- Pasaport ve ikamet kartı
Bundan sonra, tüm Türk şehirlerinde araç kullanmak için kullanabileceğiniz ehliyetinizi alacaksınız.
Türkiye’de Uluslararası Ehliyet
Uluslararası ehliyet Türkiye’de tüm şehirlerde kabul edilmektedir, çünkü kontrol noktalarında sizden istenmesi durumunda ehliyetinizi her zaman göstermeniz gerekmektedir.
Normal ehliyetler için geçerli olan koşullar uluslararası ehliyet için de geçerlidir. Bu ehliyetle sınırlı bir süre araç kullanabilir ve sonrasında bir Türk ehliyeti almanız gerekir.
Türkiye’de Ehliyet Sınavı
Ehliyet sınavına girmek Türk sürücü belgesi almanın şartlarından biridir. Daha detaylı bilgi için başlıktaki linke tıklayınız.
Türk ehliyet sınavı teorik ve pratik olmak üzere ikiye ayrılır:
E-Sınav
Teorik sınav, elektronik olarak yapılır. E-sınavlar, sınav sürecinin tamamının elektronik ortamda gerçekleştirildiği sınavlardır. Sorular bilgisayar aracılığıyla ve özel bir yazılım kullanılarak yanıtlanır. Elektronik ehliyet sınavları (e-sınavlar) için teorik eğitimlerini tamamlamış olan kursiyerlerin randevu alması gerekmektedir. E-sınav sonuçları sınav tamamlandıktan hemen sonra açıklanır.
E-sınav giriş ücreti 160 TL (5,60 $) olup, internet bankacılığı veya ATM üzerinden ödenebilir. Kursiyerlerin e-sınava toplamda dört giriş hakkı bulunmaktadır.
E-sınav randevuları, sınav tarihinden en az üç gün önce değiştirilebilir. Sınavda toplam 50 soru bulunmaktadır ve süre 45 dakikadır. Sorular ilk yardım, trafik, motor ve trafik adabı konularını kapsar. E-sınavdan başarıyla geçen kursiyerler için direksiyon sınavı, teorik sınavın ardından yaklaşık bir ay içinde planlanır.
Sınavda elektronik cihazlar yasaktır ve kimlik belgesi/pasaport/ikamet kartı yanınızda olmalıdır. E-sınav merkezinde sınavdan en az 15 dakika önce hazır bulunulmalıdır. E-sınavda başarı için 50 sorudan en az 35’ini doğru yanıtlamak gerekmektedir, bu da en az 70 puan anlamına gelir. Sınavlara, sürücü kursuna başvuran ve gerekli eğitimleri tamamlayan tüm kursiyerler katılabilir.
Direksiyon Sınavı (Pratik Sınav)
Direksiyon sınavları, teorik bilginin uygulamalı bir testi olarak, Cumartesi ve Pazar günleri randevulu sistemle yapılmaktadır. Sürücü adaylarına ayrılan sınav süresi 30 dakikadır ve sınavdan 15 dakika önce belirlenen yerde hazır bulunmaları gerekmektedir.
Her seansta sınavlar aynı saatte başlar ve en fazla 14 kişi sınava girebilir; bu sınavlar sabah 8:10’da başlayıp akşam 17:10’da sona erer.
Milli Eğitim Bakanlığı (M.E.B.) tarafından her bir araç için ikişer kişiden oluşan bir sınav değerlendirme komisyonu atanır. Sınav esnasında, sürücü adayının yanında bir komisyon üyesi ve arka koltuklarda diğer komisyon üyesi ile bir direksiyon öğretmeni bulunur.
Adayların, sınav saatini ve hangi araçla sınava gireceklerini önceden öğrenmeleri gerekir.