İçindekiler
Sultan Mehmed Reşad, Jön Türkler’ in darbesinden sonra iktidara gelmiştir ve Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Padişahı ve halifesidir.
Sultan Reşat sadece 8 yıl iktidarda kaldı ve saltanatı sırasında başta Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı’ndaki yenilgisi ve toprak kayıpları olmak üzere çok sayıda önemli olay vuku buldu.
Osmanlı Padişahı V. Mehmet’in Soyu ve Ailesi
Sultan Mehmet Reşat’ın, Osmanlı hanedanlığı içindeki soy silsilesi şu şekildedir:
Ertuğrul oğlu Osman oğlu Orhan Gazi oğlu I. Murad oğlu I. Bayezit oğlu II. Murad oğlu Mehmed Çelebi oğlu Fatih Sultan Mehmed oğlu II. Bayezıt oğlu I. Selim oğlu Sultan Süleyman oğlu II. Selim oğlu III. Murad oğlu III. Mehmed oğlu I. Ahmed oğlu İbrahim oğlu IV. Mehmed oğlu III. Ahmed oğlu Abdülhamid oğlu II. Mahmud oğlu Abdülmecid oğlu Mehmet Reşad.
Sultan Mehmed Reşad’ın dört evliliğinden eşleri:
- Şehzade Mehmed Ziyaeddin adında bir oğlunun olduğu Kamres Başkadınefendi
- Şehzade Ömer Hilmi ve Refia Sultan’ın annesi Mihrengiz Kadınefendi
- Şehzade Necmettin’in annesi Dürr-i Adn Kadınefendi
- Dilfirib Kadınefendi
Sultan Mehmet Reşat’ın Saltanattan Önceki Hayatı
İstanbul’da doğan Sultan V. Mehmed, veliahtlığı sırasında dokuz yıl hücre hapsinde kaldığı için hayatının büyük bir bölümünü tecrit altında geçirmişti. Bu süre zarfında eski İran üslubunda şiirler okurdu.
Geleneksel İslami konular ve Fars edebiyatı alanında eğitim almış, Osmanlı ve İslam tarihine yoğun ilgi göstermiştir.
1908’de Osmanlı İmparatorluğu’nun İkinci Meşrutiyeti ilan etmesinden sonra, protokole göre “Veliaht Sultan Reşad Efendi” onursal adını kullanarak törenlere veliaht sıfatıyla katılmaya başladı.
Sultan V. Mehmed’in Saltanat Yılları
Sultan Reşad, 27 Nisan 1909’da tahta otururken büyük ölçüde gerçek bir siyasi otoriteye sahip bir şahsiyet olmadığı için meşruti monarşiye göre tüm yetkilerini İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne devretti.
Sultan Reşad 64 yaşında iktidara geldi, Osmanlı tahtına çıkan en yaşlı padişahtı.
Tahta çıktıktan ve dini törenlerden sonra yaptığı konuşmalardan bir alıntı:
Ben ilk Hürriyet Sultanıyım ve bundan gurur duyuyorum
Bundan sonra kendisine “Meşrutiyet Sultanı” denilecekti.
Sultan II. Abdülhamid’in ikametgahı olan Yıldız Sarayı’ndan Dolmabahçe Sarayı’na yerleşmek üzere ayrılırken, padişah olarak ilk kararlarının başında ikamet sarayının değiştirilmesi ve Cuma alayı vardı.
Padişah, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin tavsiyesi üzerine, yerel halkla daha iyi iletişim kurmak için Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Trakya, Arnavutluk ve Avrupa şehirlerine nezaket ziyaretlerine çıkardı.
Osmanlı Padişahı Sultan V. Mehmed, Osmanlı İmparatorluğu’nun Almanya, Avusturya ve Macaristan ile birlikte Birinci Dünya Savaşı’na girmesine karşı çıktı, ancak padişahın gerçek yetkilere sahip olmadığı devlet yine de savaşa girdi.
Sultan Reşad’ın en önemli eseri, Birinci Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletlerine karşı cihat ilan etmesi ve tüm Müslümanları İngiliz ve Fransız işgaline karşı koymaya çağırmasıdır.
Sultan V Mehmed, 15 Ekim 1917’de I. Dünya Savaşı’ndaki müttefiki Almanya Kaiser II. Wilhelm’i İstanbul’da ağırlarken
Osmanlı İmparatorluğu, Sultan Mehmet Reşad döneminde topraklarının çoğunu kaybetmiş ve ölümünden altı ay sonra İtilaf Kuvvetleri İstanbul’a girmiştir.
Sultan Mehmed Reşad’ın Ölümü
Sultan V. Mehmed, Birinci Dünya Savaşı’nın bitiminden sadece dört ay önce, 3 Temmuz 1918’de 73 yaşında Yıldız Sarayı’nda kalp yetmezliğinden vefat etmiştir.
Mezarı İstanbul’un Eyüp semtinde bulunmaktadır.
Mehmed Reşad’ın ölümünden sonra, Sultan VI. Mehmed “Sultan Vahideddin” Osmanlı İmparatorluğu’nun son padişahı ve halifesi olarak saltanatı devralmıştır.
